Straż Graniczna na Podkarpaciu podsumowała ubiegły rok

PODKARPACIE. Nabór do służby, rosnący ruch graniczy osób i środków transportu, tymczasowo przywrócona kontrola na granicy ze Słowacją, zatrzymywania poszukiwanych osób, ujawnienia nielegalnych przedmiotów i fałszywych dokumentów – to główne wyzwania Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej w 2023 roku.

W 2023 roku funkcjonariusze Straży Granicznej z Podkarpacia odprawili łącznie ponad 11,8 mln podróżnych, co stanowi 12-procentowy wzrost w porównaniu do roku poprzedniego. Jako oddział, BiOSG odprawił największą liczbę podróżnych w kraju. Średni ruch dobowy osób wyniósł ok. 32,4 tys. osób (maksymalnie w ciągu doby było to ponad 52 tys. osób). Ruch graniczny na wjazd i wyjazd z Polski był na zbliżonym poziomie i wynosił po około 5,9 mln. Ponad 90 proc. podróżnych stanowili obywatele Ukrainy. Największy ruch graniczny osób zanotowano na przejściach granicznych w Medyce – ok. 4,6 mln oraz w Korczowej (ok. 3,2 mln). O 30 % wzrosła liczba podróżnych odprawionych w ruchu kolejowym – ponad 1,37 mln. Na przejściach granicznych w Budomierzu i Krościenku odprawiono kolejno około 1,2 mln i 680 tys. osób.

Ruch graniczny

W 2023 roku strażnicy graniczni z BiOSG odprawili łącznie ponad 2,25 mln środków transportu (10 % wzrost w stosunku do roku poprzedniego). Ze względu na specyfikę i połącznie z autostradą najwięcej pojazdów przekroczyło granicę w Korczowej – około 848 tys. W Medyce było to 793 tys., w Budomierzu 327 tys., a w Krościenku 216 tys. Nowym elementem był punkt odpraw samochodów ciężarowych bez ładunku uruchomiony w miejscu powstającego przejścia granicznego Malhowice-Niżankowice. Odprawiono tam ponad 52 tys. ciężarówek. O 14 procent, w porównaniu do r. 2022 wzrosła liczba operacji w podrzeszowskim porcie lotniczym. Mundurowi obsłużyli tam ponad 1 mln osób (wzrost o 36 proc). Od 4 października 2023 r., w odpowiedzi na zwiększoną presję migracyjną z południa Europy, na wewnętrznej granicy UE ze Słowacją tymczasowo przywrócono kontrolę graniczną. Do końca 2023 roku strażnicy graniczni wspierani przez żołnierzy i policjantów skontrolowali na podkarpackim odcinku tej granicy ponad 62 tys. osób oraz 30 tys. pojazdów. W wyniku tych działań m.in. zawrócono na terytorium Słowacji (z uwagi na brak wymaganej wizy lub dokumentu pobytowego) 29 cudzoziemców pochodzących z Syrii, Pakistanu, Turcji oraz Iraku. W minionym roku funkcjonariusze Straży Granicznej z Podkarpacia odprawili podróżnych pochodzących ze 184 państw świata.

Migracja

Straż Graniczna ujęła 126 osób, które wbrew przepisom przekroczyły granicę do Polski na podkarpackim odcinku z Ukrainą i Słowacją. Byli to głównie obywatele Ukrainy, Syrii, Turcji i Etiopii. W wyniku kontroli mundurowi z BiOSG stwierdzili nielegalny pobyt w RP ponad 1,6 tys. cudzoziemców, głównie obywateli Mołdawii, Ukrainy, Azerbejdżanu i Rosji.

Fałszywe dokumenty

W 2023 roku podkarpaccy strażnicy graniczni ujawnili w wyniku kontroli granicznej oraz działań realizowanych wewnątrz kraju blisko 6,9 tys. fałszywych dokumentów. Stanowi to 9-krotny wzrost w stosunku do roku poprzedniego. W większości były to fałszywe prawa jazdy (ponad 2,4 tys.), karty pobytu (ponad 700) oraz fałszywe odbitki stempli kontroli granicznej (311 szt.). Rekordowego ujawnienia dokonali strażnicy graniczni z jednej z podkarpackich placówek SG. To efekt działań zwalczających zorganizowaną przestępczość trudniącą się produkcją i dystrybucją fałszywek na ogromną skalę.

Przedmioty i towary pochodzące z przestępstwa

Łączna wartość ujawnionych nielegalnych towarów wyniosła ponad 56 mln złotych. Wartość zatrzymanych papierosów oraz tytoniu oszacowano na ponad 33 mln złotych. Udaremniono nielegalny alkohol o wartości ok. 490 tys. złotych oraz narkotyki różnego typu o wartości ok. 50 tys. złotych. W minionym roku strażnicy graniczni z Podkarpacia odzyskali 101 pojazdów pochodzących z przestępstwa oraz ponad 800 części ze skradzionych aut. Ich łączna szacunkowa wartość wynosi ponad 9,4 mln złotych. Nietypowego ujawnienia dokonali mundurowi z placówki SG w Sanoku wspólnie z funkcjonariuszami KAS. Połączony patrol przechwycił nielegalny transport leków na potencję. W zatrzymanej do kontroli ciężarówce wykryli 510 tys. tabletek o szacunkowej wartości przekraczającej 5 mln złotych. Najdroższe, zatrzymane na podkarpaciu samochody pochodzące z przestępstwa to ciężarówka odzyskana w Medyce (250 tys. złotych) oraz autokar zatrzymany w Korczowej (230 tys. zł) . Dodatkowo dzięki informacjom od śledczych z BiOSG służby Francji, Hiszpanii, Litwy, Belgii, Węgier oraz Słowenii zatrzymały 19 pojazdów o szacunkowej wartości 3,5 mln złotych. Luksusowe samochody były przywłaszczone na szkodę firm leasingowy i wypożyczalni samochodów działających w Polsce.

Walka z przestępczością zorganizowaną

W 2023 roku funkcjonariusze BiOSG rozpracowywali działalność ośmiu zorganizowanych grup przestępczych, w tym 7 międzynarodowych. W wyniku podjętych czynności służbowych 63 osoby usłyszały zarzuty udziału w zorganizowanych grupach przestępczych. Czyny przestępcze dotyczyły głównie działalności migracyjnej i akcyzowej. Realizowane czynności doprowadziły również do postawienia zarzutów za inne przestępstwa 61 osobom. W ramach działań, tylko w 2023 roku mundurowi z BiOSG zlikwidowali 5 nielegalnych fabryk papierosów oraz 1 fabrykę fałszywych dokumentów. Najbardziej spektakularną akcję zrealizował Wydział Operacyjno-Śledczy BiOSG. Współdziałając z polskimi, słowackimi i czeskimi służbami i realizując szeroko zakrojone działania na terenie trzech państw zatrzymano 37 osób, zlikwidowano 2 nielegalne fabryki papierosów, krajalnię tytoniu, nielegalną rozlewnię alkoholu oraz dwa magazyny papierosów. Tylko na terytorium Polski funkcjonariusze przejęli 70 ton nielegalnego tytoniu oraz blisko 13 mln sztuk papierosów. Łączna wartość zabezpieczonych towarów wyniosła około 35 mln złotych, a uszczuplenia podatku wyniosły łącznie co najmniej 75 mln złotych.

Zatrzymania osób poszukiwanych przez polskie i zagraniczne służby

Każda osoba przekraczająca zewnętrzną granicę UE jest poddawana odprawie granicznej. Poza sprawdzeniem tożsamości oraz autentyczności dokumentów SG sprawdza również dane podróżnych w krajowych oraz międzynarodowych bazach poszukiwawczych. Tylko w 2023 roku podkarpaccy strażnicy graniczni zatrzymali ponad 200 osób będących w zainteresowaniu krajowych i zagranicznych służb. Wśród nich byli również groźni przestępcy poszukiwani europejskimi nakazami aresztowania oraz czerwonymi notami Interpolu.

BiOSG rośnie w siłę

Bieszczadzki Oddział SG w sposób ciągły prowadzi nabór do służby. W 2023 roku wcielono 135 nowych strażników granicznych. To działania przygotowujące oddział pod względem kadrowym m.in. do uruchomienia nowego przejścia granicznego Malhowice-Niżankowice. Tylko do zadań związanych z odprawą graniczną planowanych jest tam około 100 funkcjonariuszy. W bieżącym, 2024 roku planowane jest wcielenie 200 nowych strażników granicznych. Będzie to największe wcielenie w historii BiOSG.

Uzupełniamy i wymieniamy flotę pojazdów

Do realizacji zadań strażnicy graniczni z Podkarpacia wykorzystują flotę pojazdów przekraczającą pół tysiąca sztuk. W 2023 roku dla Bieszczadzkiego Oddziału SG zakupiono 51 nowych maszyn. Inwestycje sfinansowano ze środków budżetu państwa, funduszy unijnych, a w jednym przypadku był to Fundusz Wsparcia Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej przez Marszałka woj. Podkarpackiego. Łączna wartość nowych pojazdów wynosi ponad 11 mln złotych. Są to głównie samochody terenowe marki Toyota Land Cuiser (20 szt.) oraz patrolowe: Seaty Ateca (14 szt.), elektryczne Citroeny EC 4 (4 szt.) i Dacia Duster (1 szt.). Zakupiono również quad marki Yamaha Grizzly i 6 elektrycznych motocykli (Zero FX). W najbliższym czasie do oddziału trafi także 5 mikrobusów marki Reault Traffic (2 szt.) oraz Ford Custom (3 szt.). Nowinką techniczną są pojazdy o napędzie elektrycznym. Samochody będą wykorzystywane przez mundurowych służących w porcie lotniczym Rzeszów-Jasionka (do zadań realizowanych na płycie lotniska). Z kolei motocykle trafią do placówek ochraniających odcinki zewnętrznej granicy UE położone na obszarach przyrodniczo chronionych, m.in. BPN.

Źródło: BiOSG/Piotr Zakielarz